Senin, 16 Juli 2012

LKS XI KUPENG JAGAD


WULANGAN  1  KUPENG JAGAD ( LINGKUNGAN )



Kompetensi Dasar          : 5.1 Mendengarkan kegiatan musyawarah yang  disampaikan secara langsung tau   berupa rekaman
Indikator                              : 1.   Menyebutkan tema/ topik musyawarah
        2.   Merangkum hasil musyawarah dengan ragam  krama
                                             3.    Menanggapi pembicaraan dalam bentuk kritikan atau dukungan

MATERI RINGKES
Musyawarah mujudake dalan kang prayoga kanggo ngrampungake prekara sarana bebarengan. Ora perlu rebut adu bener (rebut pener). Sajroning musyawarah mesthine nduweni tujuwan supeket (mupakat).
Musyawarah bakal bisa lumaku kanthi becik menawa kabeh kang magepokan karo kagiyatan iku ngetrepi kewajibane dhewe-dhewe. Adakane anane sawijine pawongan kang dadi suh, kang mranata lakune musyawarah. Umpama ana ing rapat sering diarani moderator. Moderator iku kang bakal miwiti kanthi ngandharake apa kang dirembug, mratitisake sapa kang kajibah ngudhal panemu, menehi kalodhangan marang kang nanggapi, lan kang pungkasan mesthi bae nemtokake dudutan/simpulan.
Rungokna rembugan kang diparagakake dening kancamu iki kanthi premati, golekana apa isine,sapa  bae kang rembugan lan wenehana panyaruwe nganggo basamu dhewe!
Ketua OSIS                      :  Para kadang pengurus ingkang tansah kinurmatan, wonten kalodhangan punika mangga sesarengan ngrembag babagan punapa kemawon ingkang prelu dipuncepakaken kangge acara mahargya “pengetan dinten Kartini “ ingkang badhe kaleksanan surya kaping 21 April 2011
Paimin                              :  Sedherek ketua punapa kemawon wujudipun kagiyatan pengetan dinten Kartini punika? Pikajeng kula, menawi kita mangertos langkung gamblang kita mboten tumpang suh anggenipun nyepakaken sedayanipun.
Tukiman                           :  Leres punapa ingkang dipunandharaken kaliyan sedherek Paimin punika. Kita punika namung jejering siswa, kanthi mekaten ingkang saged kita adani punika mligi ingkang wonten gegayutanipun kaliyan pendhidhikan.
Ketua OSIS                      :  Maturnuwun, pitaken sedherek Paimin lan sedherek Tukiman. Miturut kabar ingkang kula tampi kagiyatanipun ingkang badhe dipunwontenaken nuninggih arupi lomba Kartini- Kartono (kapribaden gegayutan kaliyan budaya Jawi kados dene: ngangge busana Kejawen, kapribadhenipun nggambaraken Kartini, kapinteranipun mawi tanya jawab ngangge basa Jawi, Inggris, lan Sejarahipun  Kartini)
Tumini                              :  Wah, dados kagiyatan punika tataranipun sarwi jawi ta? Lajeng punapa ingkang saged kita lampahi?
Ketua OSIS                      :  Mesthinipun inggih mekaten, amargi kita piyambak piyantun jawi pramila kapurih nyengkuyung lan nglestantunaken budaya Jawi kanthi maneka cara. Supados Kabudayan Jawi saged saya ketingal ngrembaka wonten kalangan generasi mudha sapunika.
Tumini                              :  Sadherek ketua, dananipun mangke kados pundi, munapa saking sekolah utawi saking perwakilan kelas? Bilih  punika kedah dipuntemtokaken supados gamblang!
Paimin                              :  Punapa langkung saenipun inggih dipun rembag sesarengan?
Ketua OSIS                      : Maturnuwun pamanggih sedherek tumini kaliyan Paimin, mesthinipun menawi sedaya siswa ndherek lomba punapa efektif? Punapa perwakilan kelas kemawon dados saklas piyantun kalih jaler estri. Kinten- kinten sarujuk punapa mboten?
(Kanthi sesarengan Tumini, Paimin, Tukiman mangsuli sarujuuuuuk)
Tukijo                                : Kula sarujuk kaliyan pamanggih sedherek-sedherek, ananging punapa namung punika ingkang saged kita ayahi? Kadospundi gegayutanipun kaliyan pambiji, punapa saking kalangan siswa utawi kalangan dwija?
Tukiman                           :  Lha inggih mesthinipun saged nglibataken guru ta...supados lomba punika langkung mantep. Langkung-langkung wonten pitakenan-pitakenan basa jawi, Inggris, lan sejarahipun.
Ketua OSIS                      :  Leres sanget punika sedherek Tukiman. Kita kedah nglibataken para dwija. Pramila kita kedah saged nemtokaken sinten juru bijinipun, klawan saged lan mbotenipun. Pangajeng-ajengipun saged serius rancag nir ing sambekala anggenipun lomba mangke.
Tumini                              :  Sedherek ketua, menawi  mekaten mangke kula saged sesambetan kaliyan para guru kangge juru pambiji lombanipun.
Ketua OSIS                      :  Inggih maturnuwun........, sae punika. Kadospundi, taksih wonten ingkang prelu dipunrembag malih? Menawi mboten wonten, sumangga pepanggihan punika kita pungkasi, mugiya menapa ingkang sampun dipunrembag saged ndadosaken barokah Amiin, bilih anggen kula matur kathah klenta-klentunipun atur saha kirang tata trapsila ingkang kirang mranani wonten penggalih panjenengan sedaya kula nyuwun lumunturing sih pangaksami, maturnuwun.
Negesi tembung:
Kinurmatan                    : dikurmati ( kurmat , seselan  -in- panambang –an)
Kalodhangan                  : kesempatan
Mahargya                        : ngarep-ngarep tekane
Gamblang                       : cetha, jelas
Pepanggihan                  : pertemuan
Dwija                                 : guru
Pamanggih                      : pendapat
Pangajeng-ajeng          : kekarepan, harapan
Rancag nir ing sambekala : lancar, ora ana alangan

GLADHEN PRIBADHI 1
a.         Wangsulana pitakon-pitakon ing ngisor iki kanthi patitis adhedhasar rembugan ing dhuwur!
1.         Babagan apa kang dirembug dening ketua OSIS lan para anggotane?
2.         Apa tujuwane dianakake pengetan dina Kartini?
3.         Sapa bae kang rembugan karo Ketua OSIS?
4.         Gaweya ukara nganggo tembung-tembung ing ngisor iki!
a.         Kalodhangan
b.        Pepenggihan
c.         Dwija
d.        Gegayutan
e.        Nyengkuyung
5.         Kepriye panemumu saka rembugan ing dhuwur?

A. Ringkesen bakune rembugan  ing dhuwur mau antarane 7-10 ukara banjur wacanen ing ngarep   kelas!
B. Wenehana panyaruwe saka kasil ringkesan kang diandharake dening kancamu!

GLADHEN PRIBADHI 2
1.         nDhapuka pepanthan kang dumadi saka siswa cacah 5 bae, paragakna minangka Ketua OSIS, Tukiman, Paimain, Tumini, lan Tukijo!
2.         Balenana maragakake rembugan ing dhuwur nanging nganggo basa ngoko!
GLADHEN PRIBADHI 3
Gawea pitakon lan wangsulane nganggo tembung ing ngisor iki adhedhasar isine musyawarah kasebut!
1.         Apa
Wangsulan :........................................................................................................................
2.         Sapa
Wangsulan :.......................................................................................................................
3.         Ngapa
Wangsulan :.........................................................................................................................
4.         Geneya
Wangsulan :.......................................................................................................................
5.         Kapan
Wangsulan :.........................................................................................................................

GLADHEN PRIBADHI 4
Ukara-ukara ing ngisor iki dadekna basa krama alus!
1.         Saka pangestumu aku oleh gawe loro-lorone
Wangsulan :.....................................................................................................................................
2.         Wis telung sasi iki dheweke ora tau mlebu menyang kantor
Wangsulan :.............................................................................................................................
3.         Esuk iki aku ora kena lunga, amarga dikon tunggu omah
Wangsulan :...............................................................................................................................
4.         Sapa sing ngaturi bapak ndhek mau, Bu!
Wangsulan :..............................................................................................................................
5.         Saben sasi besar ngene iki akeh wong kang duwe gawe mantu
Wangsulan :..................................................................................................................................

GLADHEN PRIBADHI 5
Jangkepana ukara-ukara ngisor iki kanthi milih tetembungan kang wus sumadya!
1.         Gandheng turune kewengen, mula dheweke tangine ....
2.         Angger kakehan ngombe kopi, mesthi banjur ...ora bisa turu-turu
3.         Ermawati kuwi yen turu saradane mesthi ... tanpa leren
4.         Kae, adhimu ..., gugahen banjur takokna ngimpi apa
5.         Yen pancen kowe wis ... ndang diturokna kana
6.         Jare durung ngantuk, geneya kok pijer ... klokap-klakep
7.         Suminem ... gregah banjur nyandhak sapu, nyaponi latar
8.         Menawi simbah dereng ... kula badhe nyuwun priksa
9.         Mau bengi turuku wis wengi, bareng turu aku ... nunggang macan
10.     Burhanudin kuwi anggere turu mesthi ... senggar-senggor tanpa leren



  1. Nglindur               b. Ngantuk          c. Kerinan            d. Kancilen          e. Turu
  f. tangi                                g. Ngimpi             h. Angop              i. Ngorok                j. arip



                                                                           WIGATI
         Widyamakna/ semantik : saka tembung widya (ngelmu) lan makna (teges/ arti) kalebu perangane ilmu basa, kang ngrembug bab teges lan bab-bab kang ana gegandhengane karo ilmu teges.
         Kang karembug ing widyamakna ing kene antarane homonim, homofon, lan homograf.
1.         Homonim
Tembung kang padha pangucape lan panulise, nanging beda tegese
Tuladha:
Wayah (putu)
Wayah (wektu)
Asma (jeneng)
Asma (lelara)
Kajeng (kayu)
Kajeng (kekarepan)
Waja (untu)
Waja (baja)
Sawang (delok)
Sawang (omah temangga)
Mawa (nganggo)
Mawa (geni)
Arep (ameh)
Arep (gelem)
Dalu (bengi)
Dalu (mateng)
Bisa (racun)
Bisa (isa)
wulan (jeneng satelit bumi)
wulan( wektu 30 dina)

2.         Homofon
Tembung sing beda panulise lan tegese, nanging pocapane padha utawa meh padha.
Tuladha:
Bank (panggonan nabung)
Bang (aran undang-undang mase)
Kukub (tutup)
Kukup (ditanggung lan diopeni)



3.         Homograf
Tembung –tembung kang padha panulise, nanging pangucap lan tegese beda.
Tuladha:
Apel ( woh-wohan)
Apel (upacara)
Lemper ( panganan)
Lemper (ora bisa mlaku)
Kecap (bumbu masak)
Kecap (ngrasakake)
Meri (iri)
Meri (anak bebek)
Geger ( ontran-ontran)
Geger (perangane awak)
Kendel (wani)
Kendel (leren/ ngaso)
Cemeng (ireng)
Cemeng (anak kucing)
Kesed ( males)
Kesed ( lap sikil)
Gendheng (payon omah)
Gendheng (edan)



PENDADARAN
I.          Wangsulana pitakon-pitakon ing ngisor iki kanthi  menehi tandha ping (X) ing aksara a, b, c, d utawa e sing koanggep bener!
1.       Kang pirembugan ing sajroning musyawarah OSIS yaiku ...
a.       Anggota OSIS                                              d. Pengurus OSIS
b.      Pembina OSIS                                              e. Pengurus OSIS lan guru
c.       Seksi-seksi  OSIS
2.       Sing dimusyawarahake yaiku...
a.     Babagan kang dicawisake kanggo ngadhepi lomba pengetean Dina Kartini
b.    Nemtokake dina pengetan Kartini
c.     Nemtokake pambiji lomba Kartini
d.    Ambal warsa SMA
e.    Pengetan dina Kamardikan RI
3.       Kang mandhegani musyawarah yaiku...
a.       Ketua panitiya                                                 d. Ketua OSIS
b.      Anggota OSIS                                                e. Pembina OSIS
c.       Pengurus lomba
4.       Bapak lan Ibu kondur saking Semarang ... angsal-angsal kathah.
Tembung kang trep kanggo njangkepi ukara ing dhuwur yaiku ...
a.       Tumbas                                                         d. Mundhut
b.      Ngasta                                                           e. Mbekta
c.       Nggawa
5.       Tembung mawa ing ukara ngisor iki kang ateges geni, yaiku ...
a.       Sepatune kelap-kelip, mawa lampu ing ngisore
b.      Aja padha dolanan mawa, mengko bisa ndadekake kobongan
c.       Saben dina Senen para siswa seragam OSIS mawa topi lan dhasi
d.      Aja angger omong, guneman iku kudu mawa paugeran
e.      Negara mawa tata, desa mawa cara
6.       Tembung-tembung ngisor iki kalebu homograf yaiku ...
a.                meri                                                     d. Sawang
b.                Bang                                                    e. Asma
c.                 Dalu
7.       Ing ngisor iki sing trep karo homonim, yaiku ...
a.                Tembung sing padha pangucape nanging beda teges lan panulise
b.                Tembung sing padha tulisane nanging beda pangucape lan tegese
c.                 Tembung sing padha tulisane lan pangucape nanging beda tegese
d.                Tembung sing beda tulisane lan pangucape nanging padha tegese
e.                Tembung padha tulisane, pangucape lan maknane
8.       Tembung kajeng ing ngandhap punika tegesipun kayu, inggih punika ...
a.       Kajengipun bapak kados pundi, kula ndherek mawon
b.      Pak Santosa nyigari kajeng ing wingking griya
c.       Menawi gadhah kekajengan boten saged disemayani
d.      Kajenge, mangke rak mendel piyambak
e.      Kekajengan kula mangke wangsul sonten
9.       Tembung loro kang duwe teges dhewe-dhewe yen kadhapuk dadi siji, tegese beda adoh karo tembung asale. Pranyatan kasebut minangka pangertene tembung ...
a.                Camboran tugel                                 d. Camboran susun
b.                Camboran wutuh                               e. Camboran raketan
c.                 Camboran sadrajad
10.   Ing ngisor iki kalebu tembung camboran tugel yaiku ...
a.                Nagasari                                          d. rajakaya                                                           
b.                Botsih                                              e. Semarmendem
c.                 Rajalele

                                                                       WIGATI
Tembung camboran yaiku tembung loro utawa luwih nanging mengku teges siji. Miturut wangune, tembung camboran kaperang dadi 2 yaiku:
1.         Tembung camboran wutuh yaiku tembung loro kangduwe teges dhewe-dhewe  yen kadhapuk dadi siji, tegese seje adoh saka tembung asale.
Tuladha: “rajalele” saka tembung “raja” lan “lele” raja tegese sing mimpin kaya dene ing kraton, lele tegese iwak, yen wis digathukake dadi siji, rajalele tegese arane beras, dudu raja lan lele maneh.
Tuladha liyane yaiku:
a.         Nagasari saka tembung naga lan sari (jeneng panganan)
b.        Semarmendem saka tembung semar lan mendem ( jeneng panganan saka ketan)
c.         Rajakaya saka tembung raja lan kaya (kewan sikil papat)
d.        Rajabrana saka tembung raja lan brana (emas-emas)
2.         Tembung camboran tugel yaiku tembung loro utawa luwih kang kapunggel mung dijupuk mburine utawa ngarepe, kanthi pangajab kanggo ngringkes tembung utawa ngringkes ukara
Tuladha:
a.         Lunglit saka tembung balung karo kulit
b.        Dubang saka tembung idu karo abang
c.         Dhegus saka tembung gedhe karo bagus
                                                SUGENG MAKARYA









2 komentar:

  1. Harrah's Cherokee Casino & Hotel - Mapyro
    Harrah's Cherokee 원주 출장샵 Casino & Hotel 통영 출장마사지 - See what your friends are saying about Harrah's Cherokee Casino & Hotel. By creating 경산 출장마사지 an account you are able to 제주 출장샵 follow friends 광주광역 출장안마 and experts

    BalasHapus